Aegina Fistiki Fest 2011 - Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ-ΑΙΓΙΝΑ, 9 – 24 Σεπτεμβρίου, 2011

ΜΑΡΙΑ ΧΑΤΖΙΝΑ

Φιστικιά κοντά στη θάλασσα
Ονειρεύτηκε να ταξιδέψει
Και έγινε καράβι.

Aegina Fistiki Fest 2011 - Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ-ΑΙΓΙΝΑ, 9 – 24 Σεπτεμβρίου, 2011

Για 3η χρονιά διοργανώνεται στα πλαίσια του Φεστιβάλ Φιστικιού η γνωστή πια σε
κάτοικους κι επισκέπτες Διαδρομή των Καλλιτεχνών.

Πρωτοεμφανιζόμενοι και καταξιωμένοι δημιουργοί θα σκορπίσουν τη δουλειά
τους στα μαγαζιά της πόλης της Αίγινας, ντύνοντας με τα χρώματα και τις φόρμες
της φαντασίας τους αναπάντεχους εκθεσιακούς χώρους: παραδοσιακά μανάβικα με
τεράστια ξύλινα βαρέλια στο βάθος, κρεοπωλεία, ταβέρνες, ουζερί και μπαράκια,
τη στοά της ψαραγοράς, ξενοδοχεία κι εμπορικά καταστήματα.

Μια μεγάλη γιορτή, ανοιχτή σε όλους, που θέλει την τέχνη θεμελιώδες συστατικό
της καθημερινότητάς μας.

Όπως ταιριάζει σ’ ένα νησί όπου παραδοσιακά έβρισκαν και βρίσκουν το απάγκιο
τους άνθρωποι του πολιτισμού και της δημιουργίας.

Δεκάδες γλύπτες, κεραμίστες, ζωγράφοι, αγιογράφοι, κατασκευαστές
χειροποίητων κοσμημάτων και αντικειμένων, πέρα από τους λογοτέχνες, τους
ποιητές, τους μουσικούς, έχουν βάλει μέσα στα χρόνια βαθιά τη στάμπα τους στον
τόπο που τους φιλοξενεί, σαν μέρος της σύγχρονης ιστορίας του.

Φέτος, εκτός από την καθαυτού Διαδρομή, όπου θα συναντήσουμε έργα 99
καλλιτεχνών, στα πλαίσια των παράπλευρων εκδηλώσεων, έχουμε την ευκαιρία
να δούμε τη δουλειά των D.Kennedy – Γ.Λολοσίδη, (Πύργος του Μάρκελλου,
υπεύθυνη Β.Τράπαλη), του Π. Σάμιου (καφενείο του Μοίρα στη παραλία), της
Ε.Πολυχρονάτου, (φούρνος παραλίας) και του Ν.Κόκκινου (στην ψαραγορά),την
παρουσίαση των «χαρτονομισμάτων τέχνης» της Art Bank (εστιατόριο Ντομάτα,
υπεύθυνες Λ.Μουσούλη, Μ.Δουκάκη).

Στο Αίθριο του Αρχαιολογικού μουσείου φιλοξενείται η έκθεση εικαστικής
κεραμικής της Στέλλας Μπακατσή (υπεύθυνες Θ.Χωραφά, Μ.Εκκλησιάρχου,
οργάνωση Ενεργοί Πολίτες Αίγινας, εγκαίνια 10/09/2011) και στο Λαογραφικό
Μουσείο οι Χάρτες της Αίγινας και Αιγινήτες Τεχνίτες της Πέτρας ( υπεύθυνη
Ε.Κυπραίου,εγκαίνια 14/09/2011).

Επίσης σας προτείνουμε να επισκεφτείτε τις ζωγραφισμένες δεξαμενές του Γιάννη
Σανταντόνιο, (στο δρόμο για το Ανιτσαίου), το μουσείο του Χρήστου Καπράλου
καθώς και τις λαξευμένες πέτρες στο κήπο του Τ.Μαρίνη (στον εσωτερικό δρόμο για
Κυψέλη).

Είναι οι μέρες όπου η Αίγινα ανοίγει σαν παλιά ξύλινη κασέλα γεμάτη σπάνια
πετράδια για να δείξει τους άδηλους θησαυρούς της.

Μην τους χάσετε.
(αναδημοσίευση από http://aegina.blogspot.com/2011/09/aegina-fistiki-fest-2011.html)

ΑΙΓΙΝΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ: Τι είναι πολιτισμική ιστορία; Μια συναρπαστική νέα...

ΑΙΓΙΝΑ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ: Τι είναι πολιτισμική ιστορία;
Μια συναρπαστική νέα...: Τι είναι πολιτισμική ιστορία; Μια συναρπαστική νέα εισαγωγή, ένας εύχρηστος οδηγός γι’ αυτόν που θέλει να περιηγηθεί στο παρελθόν, το παρόν...

Τι είναι πολιτισμική ιστορία;
Μια συναρπαστική νέα εισαγωγή, ένας εύχρηστος οδηγός γι’ αυτόν που θέλει να περιηγηθεί στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της πολιτισμικής ιστορίας.

Ο Peter Burke ξεκινά με τους «κλασικούς» Jacob Burckhardt και Johan Huizinga και συνεχίζει με τη μαρξιστική αντίδραση, από τον Frederick Antal ως τον Edward Thompson. Στη συνέχεια πραγματεύεται την πρόσφατη άνοδο της πολιτισμικής ιστορίας, εστιάζοντας στο έργο της προηγούμενης γενιάς, που περιγράφεται συχνά ως Νέα Πολιτισμική Ιστορία.

Ύστερα από μια επισκόπηση των πιο πρόσφατων εξελίξεων, εξετάζει τις κατευθύνσεις που μπορεί να ακολουθήσει η πολιτισμική ιστορία στον 21ο αιώνα. Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στον αγγλόφωνο κόσμο, αλλά περιλαμβάνει στην παρουσίασή του εκπροσώπους και ρεύματα από την ηπειρωτική Ευρώπη, την Ασία, τη Νότια Αμερική κ.α.

Τοποθετεί την πολιτισμική ιστορία στο πολιτισμικό της πλαίσιο, εστιάζοντας στους δεσμούς της με τον φεμινισμό, τις μετα-αποικιακές σπουδές και τη σύγχρονη έμφαση στην κουλτούρα.

Απαραίτητο εγχειρίδιο για τους σπουδαστές της ιστορίας, καθώς και για όσους ακολουθούν πολιτισμικές, ανθρωπολογικές και λογοτεχνικές σπουδές.

Παρουσίαση του συγγραφέα

Ο Peter Burke είναι ένας από τους κορυφαίους πολιτισμικούς ιστορικούς της εποχής μας, Ομότιμος Καθηγητής Πολιτισμικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ. Στα ελληνικά κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Ιστορία και κοινωνική θεωρία (Νήσος 2002), Αυτοψία. Οι χρήσεις των εικόνων ως ιστορικών μαρτυριών (Μεταίχμιο 2003).
( το κείμενο προέρχεται από την ιστοσελίδα www.in.gr / ψυχαγωγία / προτάσεις βιβλίων )

Πρόταση διοργάνωσης σεμιναρίου Πολιτιστικής Διαχείρισης στην Αίγινα.

Παρακάτω αναδημοσιεύω κείμενο από την ιστοσελίδα της Καβάλας (http://www.e-kavala.eu/index.php?sec=5&cid=15162)- Πρόκειται για τη διοργάνωση σεμιναρίων πολιτιστικής διαχείρισης τα οποία θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν και στο νησί μας γιατί είναι πραγματικά πολύτιμες οι πληροφορίες που θα μας παρέχουν-Η πρόταση απευθύνεται στους ιθύνοντες οι οποίοι θα πρέπει να βάλουν στην άκρη τα προσωπικά τους συμφέροντα και να ενεργήσουν για το καλό του νησιού μας. Οι ενδιαφερόμενοι ας επικοινωνήσουν μαζί μου γιατί υπάρχει σοβαρή πρόταση συνεργασίας εκ μέρους των εισηγητών του σεμιναρίου αυτού για να έρθουν στην Αίγινα για τη διοργάνωση σεμιναρίου.
===========================================================
<<Η «Δημωφέλεια» διοργανώνει για λογαριασμό της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σεμινάρια με θέμα την «Ολοκληρωμένη ποιοτική διαχείριση πολιτιστικών πόρων, ανταλλαγή καλών πρακτικών και ανάπτυξη συνεργειών» και την «Ανάπτυξη της διοικητικής ικανότητας των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων σχετικά με την αξιοποίηση και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς».
Και τα δύο σεμινάρια πρόκειται να πραγματοποιηθούν στο Συγκρότημα Χαλίλ Μπέη – Παλιά Μουσική, την Παρασκευή 29/7/2011, το πρώτο στις 10.00 και το δεύτερο στις 18.00 και υλοποιούνται στο πλαίσιο του έργου ««Cultural Heritage: Exploiting Opportunities For Rural Development – CHORD». Βασικός στόχος του έργου είναι να αναπτύξει πιλοτικά μια κοινή στρατηγική για την εφαρμογή καινοτόμων πολιτιστικών υπηρεσιών και πρωτοβουλιών προώθησης, με σκοπό την βελτίωση της ελκυστικότητας της πολιτιστικής κληρονομιάς στην περιοχή της Μεσογείου. Βασική προϋπόθεση για την επίτευξη του παραπάνω σκοπού, είναι η αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και η ενσωμάτωσή της σε ένα σύστημα στρατηγικής και μάρκετινγκ. Ειδικότερα, το έργο σκοπεύει να συνδράμει στην ανάλυση των ελλειμμάτων / περιορισμών που υπάρχουν στην αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και να εμπλέξει τους τοπικούς φορείς σε ένα μεταβιβάσιμο μοντέλο ποιότητας των πολιτιστικών υπηρεσιών. Χαιρετισμό στα σεμινάρια θα απευθύνουν ο Κώστας Παπακοσμάς, θεματικός αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού-Πολιτισμού ΑΜ-Θ και ο Κωστής Σημιτσής, Δήμαρχος Καβάλας.

Οι εισηγήσεις σύμφωνα με το πρόγραμμα του πρωινού σεμιναρίου, είναι οι ακόλουθες: 1η Εισήγηση: Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης «Σύντομη παρουσίαση του προγράμματος CHORD», 2η Εισήγηση: Αναπτυξιακή Ροδόπης «Γενικές Αρχές Ποιότητας & Ερμηνευτικό Marketing επιχειρηματικών πολιτιστικών κόμβων στην Περιφέρεια ΑΜΘ», 3η Εισήγηση (1ο Μέρος): Τσακηρίδη Όλγα, Κύρια Ερευνήτρια Πολιτιστικής Διαχείρισης, Εθνικό Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών, Ινστιτούτο Πολιτικής Κοινωνιολογίας, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, «Διαχείριση Πολιτιστικών Πόρων: Έννοιες, στάδια Σχεδιασμού, Καλές Πρακτικές από την Ελληνική και Διεθνή εμπειρία», 3η Εισήγηση (2ο Μέρος): Τσακηρίδη Όλγα. Οι εισηγήσεις σύμφωνα με το πρόγραμμα του απογευματινού σεμιναρίου, είναι οι ακόλουθες: 1η Εισήγηση: Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης «Σύντομη παρουσίαση του προγράμματος CHORD», 2η Εισήγηση: Αναπτυξιακή Ροδόπης «Γενικές Αρχές Ποιότητας & Ερμηνευτικό Marketing επιχειρηματικών πολιτιστικών κόμβων στην Περιφέρεια ΑΜΘ», 3η Εισήγηση: ΕΝΑ ΧΙΟΥ Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης Χίου Α.Α.Ε. «Παρουσίαση των δραστηριοτήτων της ΕΝΑ ΧΙΟΥ & των αποτελεσμάτων στο πλαίσιο συμμετοχής ως εταίρος στο έργο SHIFT», 4η Εισήγηση: Κλήμης Γιώργος- Μιχαήλ, Επίκουρος Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στο τμήμα επικοινωνίας, μέσων και πολιτισμού «Ψηφιακή Επιχειρηματικότητα: Η περίπτωση των πολιτιστικών βιομηχανιών», 5η Εισήγηση: Δεληβοριάς Νικόλαος, Διευθυντής της Ένωσης Ελληνικών πόλεων με Μεσαιωνικά Κάστρα «Η Ένωση ελληνικών Πόλεων με Μεσαιωνικά Κάστρα - ο ρόλος των δικτύων Πόλεων στη σημερινή πολιτική και οικονομική κατάσταση, ή τι σημαίνει τελικά “καλή πρακτική”».

Η υπαίθρια έκθεση φωτογραφίας "Aegina light cube" / ένα παράδειγμα διοργάνωσης πολιτιστικής εκδήλωσης προς μίμηση

Στα πλαίσια του φεστιβάλ φιστικιού του 2009 και ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πολιτιστικών εκδηλώσεων που έλαβαν χώρα πριν την επίσημη ημερομηνία έναρξης του φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά η υπαίθρια έκθεση φωτογραφίας «Aegina light cube». Τα εγκαίνια έγιναν στις 18 Ιουλίου 2009 και η διάρκεια της πρωτοποριακής αυτής έκθεσης ήταν έως τις 2 Αυγούστου, περίοδος αιχμής της τουριστικής περιόδου για το νησί.
Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχούς πολιτιστικής δραστηριότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης το οποίο διοργανώθηκε αρχικά υπό την αιγίδα του Δήμου Αίγινας. Η επιτυχία της έκθεσης ήταν τέτοια που υπάρχει προοπτική καθιέρωσης και πραγματοποίησης της κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου.
Το αντικείμενο της έκθεσης ήταν η προώθηση της φωτογραφικής τέχνης και ο στόχος ήταν αυτή η έκθεση φωτογραφίας να μετατραπεί σε θεσμό και να πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο νησί της Αίγινας με αποτέλεσμα να αποκτήσει τοπικό και εθνικό κύρος, αλλά και παγκόσμια προβολή στην εποχή της ψηφιο-επικοινωνιακής παγκοσμιοποίησης(Παράρτημα). Η πολιτιστική αυτή εκδήλωση διαθέτει δικιά της ιστοσελίδα στο διαδίκτυο (www.lightcube.gr) και μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να αντλήσει τις πληροφορίες που τον ενδιαφέρουν.
Η οργανωτική επιτροπή αποτελούνταν από τους : Μακαρατζής Δημήτρης (Creative director, Περιοδικό MAX),Βλάικος Δημήτρης (Φωτογράφος, μέλος ΤΟΣΥΝ -Τοπικό Συμβούλιο Νέων- Αίγινας),Ντίνος Κρεούζης ( Web Designer),Φώτης Πούντος (Αντιπρόεδρος ΤΟΣΥΝ Αίγινας).
Η ιδέα για αυτήν την πολιτιστική δραστηριότητα προήλθε από μία έκθεση που επισκέφτηκαν τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής ( η οποία έλαβε χώρα στις Κάννες το 2008 ) όπου γινόταν η παρουσίαση κάποιων φωτογραφιών σε κύβους. Η προετοιμασία και η υλοποίηση αυτής της ιδέας ( concept ) έγινε μέσα σε ένα χρόνο. Σημαντική η συμβολή των χορηγών σε χρήματα (10.000 ευρώ) ,σε είδος (6.000 ευρώ), ο δήμος Αίγινας πρόσφερε 4.000 ευρώ και η οργανωτική επιτροπή 4.000 ευρώ, σύνολο 24.000 ευρώ. (Δημήτρης Βλάικος,Παράρτημα).
Στην έκθεση έλαβαν μέρος κορυφαίοι Έλληνες καλλιτέχνες που φωτογραφίζουν σε Ελλάδα και εξωτερικό (για περιοδικά μόδας και lifestyle).
Έργα του Τάκη Διαμαντόπουλου, της Μάρας Δεσύπρη, του Δημήτρη Σκουλού, της Κατερίνας Τσατσάνη,του Κώστα Αυγούλη, του Γιάννη Μπουρνιά, του Παντελή Ζερβού, του Βαγγέλη Παλαμάρη, του Γιώργου Μαλεκάκη, του Salvatore Vinci, και του Γιώργου Μαυρόπουλου εκτέθηκαν σε 11 γιγαντιαίους φωτισμένους κύβους ύψους τριών μέτρων που στήθηκαν κατά μήκος του γραφικού λιμανιού του νησιού. Κάθε καλλιτέχνης παρουσίαζε σε κάθε κύβο 4 έργα του, με θέμα «Πορτρέτο».
Το σημείο όπου διοργανώθηκε η έκθεση είναι λίγα μέτρα από το σημείο αποβίβασης των επισκεπτών της Αίγινας. Έτσι ο επισκέπτης είχε την ευκαιρία να δει τα «πορτρέτα» των καλλιτεχνών. Αξιοσημείωτο είναι πως την περίοδο εκείνη υπολογίστηκε πως μόνο ο αριθμός των επισκεπτών του Σαββατοκύριακου έφθασε τις 60.000( τα στοιχεία δόθηκαν από το λιμεναρχείο Αίγινας).
Στην νοητή είσοδο της έκθεσης υπήρχε υποδοχή από εθελοντές με guest list και πληροφορίες για λεπτομέρειες όπως η μετακίνηση εκτός της πόλης και τη διαμονή των καλεσμένων. Την έκθεση προλόγισε η Ιστορικός Τέχνης Ιρις Κρητικού και στη συνέχεια ακολούθησε ομιλία του φωτογράφου Τάκη Διαμαντόπουλου.
Το εντυπωσιακό περιβάλλον της έκθεσης ολοκλήρωσαν μουσικά 2 γνωστοί djs (tiodor Moiras , K. Petrovas resident @ Love café/ellinikon seaside) καθώς και 2 cocktail bar. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε δεξίωση για τους καλεσμένους χορηγούς με ένα cocktail party (μπουφές), στο νεοκλασικό-ιστορικό περιβάλλον του bar- restaurant Περδικιώτικα που απέχει λίγα μέτρα από το χώρο της έκθεσης. Μετά το τέλος της βραδιάς, οι συμμετέχοντες και οι επίτιμοι καλεσμένοι-χορηγοί φιλοξενηθήκαν σε ξενοδοχεία του νησιού.
Είχαν όλα προβλεφτεί μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια όπως για παράδειγμα το ότι το κέντρο της πόλης είναι το ίδιο το λιμάνι, έτσι λοιπόν δεν χρειαζόταν κάποιο μεταφορικό μέσο. Επίσης ο χώρος της έκθεσης διέθετε δημοτικό παρκινγκ σε περίπτωση που κάποιος καλεσμένος ήθελε να μεταβεί με κάποιο όχημα. Τέλος είχε παραχωρηθεί δημοτική συγκοινωνία για τη μεταφορά των καλεσμένων από το πάρτι προς τα ξενοδοχεία.
Τις επόμενες μέρες μέρος των έργων μεταφέρθηκε στα άλλα τρία λιμάνια του νησιού (Σουβάλα, Πέρδικα, Αγία Μαρίνα) έτσι ώστε ακόμη περισσότεροι κάτοικοι και επισκέπτες της Αίγινας μπόρεσαν να θαυμάσουν το AEGINA LIGHT CUBE

3.3 Προτάσεις.

Η πολιτιστική δραστηριότητα «Aegina light cube» για να αναπτυχθεί σύμφωνα με το μοντέλο ΠΔΕΑ είναι σκόπιμο να προσδιορίζεται από :
Α)Τον «Πυρήνα Λειτουργίας της Δραστηριότητας», ο οποίος συντελεί στη διαμόρφωση του λειτουργικού πλαισίου ανάπτυξης της πολιτιστικής δραστηριότητας «Αegina light cube». Σύμφωνα με το μοντέλο ΠΔΕΑ η συγκεκριμένη πολιτιστική δραστηριότητα είναι σκόπιμο να έχει ένα λειτουργικό πλαίσιο ανάπτυξης, το οποίο καθορίζεται από συγκεκριμένους παράγοντες και οι οποίοι είναι : η ταυτότητα, η καινοτομία και οι επιπτώσεις της πολιτιστικής δραστηριότητας.
Για παράδειγμα , η ταυτότητα ως παράγοντας λειτουργίας της δραστηριότητας «Aegina light cube» έχει ως σκοπό να προσδώσει την απαιτούμενη αναγνωρισιμότητα στους φωτογράφους οι οποίοι θα συμμετέχουν στην πολιτιστική δραστηριότητα κάθε χρόνο.
Όσον αφορά στον παράγοντα καινοτομία έχει ως σκοπό να αναδείξει την πολιτιστική δραστηριότητα μέσω του διαδικτύου στην κοινωνία των πληροφοριών και της γνώσης με την διατήρηση και ενημέρωση της ιστοσελίδας www.lightcube.gr
και κατά συνέπεια την προβολή της παγκοσμίως.
Τέλος οι επιπτώσεις ως παράγοντας λειτουργίας της πολιτιστικής δραστηριότητας έχουν ως σκοπό να επισημανθούν οι θετικές και αρνητικές εντυπώσεις για τη συγκεκριμένη πολιτιστική δραστηριότητα τόσο σε τοπικό επίπεδο (για παράδειγμα των επισκεπτών και κατοίκων του νησιού της Αίγινας),όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο προώθησης και προβολής της μέσω του διαδικτύου όπως έχει ήδη αναφερθεί.
Β) Τον «Πυρήνα Διαχείρησης της Δραστηριότητας», ο οποίος συντελεί στη διαμόρφωση του συστήματος αποτελεσματικής διαχείρισης της πολιτιστικής δραστηριότητας «Aegina light cube».
Όπως έχει ήδη αναφερθεί υπάρχουν πέντε διαχειριστικά πεδία.
Όσον αφορά στην αντίληψη θα μπορούσαμε να πούμε πως θα πρέπει να διαμορφώθει με βάση τις γνώσεις, την εξειδικευμένη παιδεία και την ικανότητα των πολιτιστικών διαχειριστών για τη διοργάνωση , διαχείριση, προβολή και προώθηση της πολιτιστικής δραστηριότητας Αegina light cube.
Η κατανόηση διαμορφώνεται με βάση τις εξειδικευμένες γνώσεις που έχουν για να αποδίδουν συνοπτικά και περιεκτικά τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα της .
Επίσης, οι αρχές του γενικού –δημοσίου-συμφέροντος θα πρέπει να διαμορφωθούν με βάση την αντίληψη, κατανόηση, αποδοχή και εφαρμογή της έννοιας και των αρχών των αρχών γενικού ( δημοσίου ) συμφέροντος προκειμένου να διασφαλίσουν αξιόπιστες ,αντικειμενικές και αξιοπρεπείς πηγές χρηματοδότησης και να οικοδομούν τις απαιτούμενες υποδομές, της πολιτιστικής εκδήλωσης «Aegina light cube», στη βάση ανθρωποκεντρικών συστημάτων ανάπτυξης και διαχείρισης. Όπως αναφέρει ο Γ.Γκαντζιάς (2010 :40) « η Χορηγία, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και το γενικό –δημόσιο – συμφέρον συνθέτουν το δυναμικό σύστημα αξιών, αρχών και κανόνων στο τοπικό, περιφερειακό και παγκόσμιο πολιτιστικό γίγνεσθαι της κοινωνίας των πληροφοριών και της γνώσης». Συνεπώς στην εποχή των οικονομικών και πολιτισμικών κρίσεων , για να είναι βιώσιμη η αγορά των χορηγιών είναι σκόπιμο τόσο οι αποδέκτες χορηγιών ( στην περίπτωση μας η πολιτιστική δραστηριότητα Aegina light cube ) όσο και οι χορηγοί ( οι οποίοι αναζητούνται για την επόμενη διοργάνωση , Δ.Βλάικος , παράρτημα ) να υιοθετήσουν τις παρακάτω προτάσεις οι οποίες είναι σύμφωνα με τον Γ.Γκαντζιά ( ο.π , σελ.44) :
Α) Δημιουργία καινοτόμων μοντέλων διαχείρισης και αξιοποίησης των προγραμμάτων χορηγιών , πχ το μοντέλο που ονομάζεται «Σύστημα Διαχείρισης και Αξιοποίησης Χορηγιών» ( ΣΔΑΧ)
Β) Προσδιορισμός των προδιαγραφών αξιολόγησης των προγραμμάτων χορηγιών με την υιοθέτηση καινοτόμων μοντέλων στρατηγικής για της χορηγίες π.χ το μοντέλο « Στρατηγική Αξιοποίησης Χορηγιών» ( ΣΑΧ)
Γ) Κατανόηση, αντίληψη , αποδοχή και υιοθέτηση της έννοιας του γενικού – δημοσίου- συμφέροντος για τις χορηγίες.
Η υιοθέτηση ως παράγοντας διαχείρισης της πολιτιστικής δραστηριότητας θα πρέπει να διαμορφωθεί με βάση την ανάπτυξη και αποτελεσματική αποδοχή των στρατηγικών και τακτικών ανάπτυξης της πολιτιστικής δραστηριότητας «Aegina lightcube», η οποία είναι σκόπιμο να παρέχει Τοπική Υπεροχή και Παγκόσμια Προβολή στην τοπική κοινωνία της Αίγινας.
Τέλος η υλοποίηση πρέπει να διαμορφωθεί με βάση τις δυνατότητες που έχουν οι πολιτιστικοί διαχειριστές με βάση τις εξειδικευμένες γνώσεις που διαθέτουν και να προσδιορίσουν με ακρίβεια τα σχέδια αποτελεσματικής υλοποίησης της συγκεκριμένης πολιτιστικής δραστηριότητας.¹


¹ Η πολιτιστική δραστηριότητα «Αegina lightcube» εξετάστηκε με βάση το επιστημονικό μοντέλο «Πολιτιστικές Δραστηριότητες Ενεργητικής Αντίληψης»
( ΠΔΕΑ) και τις αρχές του γενικού (δημόσιου) συμφέροντο του Γ. Γκαντζιά με τον βάση την παρουσίαση της πολιτιστικής δραστηριότητας «ΜΗΔΕΙΑ» από την Ε.Μπιτσάνη ( 2008, ο.π σελ.14,15 ).









ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η περιγραφή της παραπάνω πολιτιστικής δραστηριότητας που έλαβε χώρα το καλοκαίρι του 2009 στην Αίγινα σε συνδυασμό με την διευκρίνιση της έννοιας του πολιτισμικού σχεδιασμού καθώς και του επιστημονικού μοντέλου «Πολιτιστικές Δραστηριότητες Ενεργητικής Αντίληψης» ( ΠΔΕΑ) και τις αρχές του γενικού (δημόσιου) συμφέροντος που επιχειρήθηκε στο πρώτο μέρος της παρούσας εργασίας μας επιτρέπει την συναγωγή ορισμένων συμπερασμάτων.
Πράγματι το νησί της Αίγινας είναι πλούσιο σε αρχαιολογικούς και ιστορικούς πόρους. Το σημαντικό πολιτιστικό κεφάλαιο που διαθέτει σε συνδυασμό με τα εξαιρετικής ομορφιάς τοπία αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής.
Το πολιτιστικό κεφάλαιο επιβάλλεται να αξιοποιηθεί στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου πολιτισμικού σχεδιασμού. Οι προτεραιότητες αυτού του σχεδιασμού θα πρέπει να αφορούν στην αναγνώριση, εδραίωση και προβολή της ταυτότητας της πόλης, αλλά και στην βελτίωση της συνολικής της εικόνας. Η τελευταία παράμετρος έχει δύο εκφάνσεις.
Πρωτίστως αφορά στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ίδιων των κατοίκων με την πραγματοποίηση έργων υποδομής και δευτερευόντως στη μετατροπή της περιοχής σε ένα πολιτισμικό προϊόν αξιοποιώντας ιστορικά κτίρια και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.
Τα συμπεράσματα που προκύπτουν είναι ενθαρρυντικά για το μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη το χαμένο χρονικό διάστημα αποσπασματικών προσπαθειών άσκησης πολιτιστικής πολιτικής των προηγούμενων χρόνων ( το φεστιβάλ φιστικιού και η πολιτιστική δραστηριότητα Aegina lightcube για παράδειγμα αποτέλεσε μία σωστή αφετηρία και προσέδωσε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην Αίγινα σε σχέση με άλλες περιοχές ) .
Για να υπάρξει αειφόρος ανάπτυξη ωστόσο θα πρέπει η Τοπική Αυτοδιοίκηση ( για την οποία ξεκίνησε μία καινούρια εποχή με το σχέδιο Καλλικράτης ) να έχει μια γενική θεώρηση των πραγμάτων και να βασιστεί σε εξειδικευμένους επιστήμονες σε θέματα πολιτισμού και ανάπτυξης. Oι πολιτιστικοί διαχειριστές δέχονται την πρόκληση της δυναμικής ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών και ιδιαίτερα της ψηφιακής τεχνολογίας. Εάν χρησιμοποιηθεί το δυναμικό μοντέλο ΠΔΕΑ από τους πολιτιστικούς διαχειριστές , αυτό θα συμβάλλει στην τοπική υπεροχή και την παγκόσμια προβολή των πολιτιστικών δραστηριοτήτων στο νησί .Θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα η διεθνής και η εγχώρια εμπειρία σε θέματα πολιτισμικού σχεδιασμού διότι ζούμε πλέον στην κοινωνία της πληροφορίας και της γνώσης. Για την υλοποίηση του πολιτισμικού σχεδιασμού θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οικονομικοί πόροι από τα ευρωπαϊκά προγράμματα.
Εάν υιοθετηθούν κάποια από τα μέτρα τα οποία αναφέρθηκαν στο δεύτερο μέρος της παρούσας εργασίας είναι πιθανό να συγκρατηθεί ο πληθυσμός και ιδιαίτερα οι νέοι από το να μεταναστεύσουν στα μεγάλα αστικά κέντρα. Έτσι θα αποτραπεί ο οικονομικός και δημογραφικός μαρασμός και θα διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή .


Κωνσταντίνα Χατζίνα
( απόσπασμα από εργασία η εκπονήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος σπουδών του ΕΑΠ κατά τη διάρκεια της ακαδημαικής χρονιάς 2010-2011 )

Η έννοια του πολιτισμικού σχεδιασμού

Πολιτισμικός σχεδιασμός είναι η στρατηγική και ολοκληρωτική χρήση του πολιτιστικού κεφαλαίου στην αστική και περιφερειακή ανάπτυξη .
Πρέπει να έχει ως βάση του την αρχή ότι ο πολιτισμός είναι αυτό το οποίο μετράει ως πολιτισμός για αυτούς που συμμετέχουν σε αυτόν. Αυτό μπορεί να σημαίνει πως μπορεί να κοιτάζει κάποιος προσεκτικά ένα αντικείμενο τέχνης, μπορεί όμως και να σημαίνει πως κάνει βόλτα στο δρόμο, κάθεται στο πάρκο, τρώει στο εστιατόριο, παρακολουθεί ανθρώπους στη δουλειά και ούτω καθεξής. Αυτή η αρχή πλησιάζει τον ανθρωπολογικό ορισμό του πολιτισμού ο οποίος νοείται ως τρόπος ζωής παρά ως τέχνη. (Colin Mercer, 2006:6). Ο πολιτισμός μπορεί να γίνει κατανοητός ως ένας ιδιαίτερος τρόπος ζωής, ο οποίος εκφράζει συγκεκριμένες σημασίες και αξίες όχι μόνο στην τέχνη και στην μάθηση , αλλά επίσης σε θεσμούς και στην καθημερινή συμπεριφορά ( Raymond Williams όπως αναφέρεται στην Ghilardi Lia, 2001:1).
Ο πολιτισμικός σχεδιασμός ( cultural planning ) εφαρμόστηκε στις ΗΠΑ ( από τη δεκαετία του’70 ) , στην Αυστραλία αλλά και στην Ευρώπη σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο , η Δανία , η Γερμανία, η Ισπανία και άλλες. Εφαρμόστηκε την εποχή όπου η οικονομία και η δημογραφία των πόλεων και των χωριών άρχισε να μεταβάλλεται. Εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ανανέωση των πόλεων όπου οι τέχνες αφομοιώνονται σε όλες τις όψεις της καθημερινής ζωής και της τοπικής κουλτούρας (Trousse de planification culturelle, 2010 :7)
Ξεπερνά τα όρια μεταξύ δημοσίου τομέα, ιδιωτικής αγοράς και κοινωνίας πολιτών. Συνδέει την τέχνη και τον πολιτισμό με όλα τα μέρη της πολιτικής σφαίρας. Επίσης περιλαμβάνει μία δυνατή επιθυμία για αντίδραση στον κοινωνικό αποκλεισμό.
Η μέθοδος του πολιτισμικού σχεδιασμού ξεκινά όπως και ο κοινωνικός σχεδιασμός και στόχος της είναι να δει το πολιτισμικό κεφάλαιο που υπάρχει στην εξεταζόμενη κάθε φορά πόλη/δήμο/ευρύτερη περιοχή με σκοπό το πώς μπορεί αυτό να χρησιμοποιηθεί για να αναπτυχθεί ο τόπος και να ενδυναμωθεί η ταυτότητα του. Γιατί θα πρέπει να τονίσουμε πως το μάρκετινγκ του τόπου ( place marketing ) μοιάζει με τον πολιτισμικό σχεδιασμό ( cultural planning ) γιατί και τα δύο προσπαθούν να ερευνήσουν τι είναι μοναδικό σε κάθε τόπο και να το αναπτύξουν. Όμως μία βασική διαφορά είναι πως ενώ το πολιτιστικό μάρκετινγκ εστιάζεται στην εικόνα, ο πολιτισμικός σχεδιασμός εστιάζεται περισσότερο στην ταυτότητα του τόπου. Στον πολιτισμικό σχεδιασμό η οικονομική ανάπτυξη δεν βρίσκεται σε υψηλότερη θέση ενδιαφέροντος από ότι η περιθωριοποίηση και η κοινωνική πόλωση ( Lindkvist, Lars, et al- 2010: 2,6).
Ο πολιτισμικός σχεδιασμός πρέπει να ξεκινά πάντα με διερεύνηση της περιοχής όπως έγινε στην περιοχή Kronoberg County στην Σουηδία ή σε πολλές πόλεις του Καναδά . Η έρευνα είναι το πρώτο σημαντικό βήμα. Το Υπουργείο Πολιτισμού του Οντάριο στον Καναδά για παράδειγμα ( εκεί όπου ο πολιτισμικός σχεδιασμός εφαρμόζεται εδώ και χρόνια ) ενθαρρύνει τις τοπικές κοινότητες να διερευνήσουν καταρχήν το πολιτιστικό τους κεφάλαιο για να το χρησιμοποιήσουν στη συνέχεια για να βελτιώσουν την οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική υγεία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ως πολιτισμικό κεφάλαιο νοείται σύμφωνα με το προαναφερθέν Υπουργείο οι τέχνες του θεάματος ( οπτικοακουστικές ), οι βιβλιοθήκες και τα αρχεία, η λαϊκή παράδοση και οι τοπικοί ήρωες, τα φεστιβάλ και οι διάφορες εκδηλώσεις, οι ιστορικές περιοχές και τα μουσεία, οι εμπορικές τέχνες όπως η αρχιτεκτονική και η γραφιστική, οι καταρράκτες, τα αιωνόβια δέντρα και τα φυσικά αγαθά και άλλα . ( Ontario/ministère de la culture ).
Σε άλλες περιπτώσεις στον κατάλογο του πολιτισμικού κεφαλαίου μπορεί να περιλαμβάνονται και άλλα στοιχεία όπως η κουλτούρα των νέων , των εθνικών μειονοτήτων, των ηλικιωμένων ή άλλων κοινοτήτων, η γαστρονομία, οι τοπικές διάλεκτοι, οι δημόσιοι χώροι , τα πανεπιστήμια, τα τοπικά προϊόντα κοκ ( Bianchini 2004, o.π ). Στη συνέχεια αυτό το πολιτισμικό κεφάλαιο χρησιμεύει στο να σχεδιαστούν λύσεις που να ταιριάζουν ανάλογα στην κάθε περιοχή.
Γίνεται δηλαδή με λίγα λόγια χαρτογράφηση των πολιτιστικών πόρων
( cultural mapping ) και στρατηγικός σχεδιασμός ( strategy building ) τα οποία απαιτούν σκέψη και υπερπήδηση διαφόρων τοπικιστικών νοοτροπιών και κυβερνητικών τακτικών. ( Lia Ghilardi όπως αναφέρεται στο Anna Arvanitaki).
Τέλος ο σκοπός του πολιτισμικού σχεδιασμού ( όπως συχνά αναφέρεται στις έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί σε διάφορες πόλεις ) είναι να επιτευχθούν τα παρακάτω :
Να διευρυνθεί η πρόσβαση στις υποδομές πολιτισμού με την «απομυθοποίηση» της καλλιτεχνικής δραστηριότητας και την μύηση του πληθυσμού στην πολιτιστική ζωή της πόλης στο σύνολο της.
Να ενθαρρυνθούν οι άνθρωποι να συμμετέχουν στις πολιτιστικές δραστηριότητες συγχρόνως ως καταναλωτές αλλά και ως δημιουργοί.
Να κεντριστεί η πνευματική περιέργεια και να αναπτυχθεί η πνευματική δραστηριότητα των ατόμων και των ομάδων.
Να επιτρέψει στους τοπικούς καλλιτέχνες (επαγγελματίες όπως και ερασιτέχνες ) να προχωρήσουν σε δημιουργίες μεγάλης ποιότητας.
Να φέρει κοντά άτομα που ανήκουν σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες ή κοινωνικές τάξεις ή ακόμα άτομα που δεν έχουν την ίδια εθνικότητα , μόρφωση, φύλο ή ακόμα και σεξουαλική συμπεριφορά ( Conseil de l’ Europe : 40 ).
Οι άνθρωποι οι οποίοι θα ασχοληθούν με τον πολιτισμικό σχεδιασμό θα πρέπει να έχουν γνώση του τομέα διοίκησης της τέχνης και πολιτιστικής διαχείρισης καθώς επίσης και να λάβουν μία επιμόρφωση σε άλλους τομείς τέτοιους όπως πολιτική οικονομία, αστική κοινωνιολογία, ιστορία των πόλεων και άλλους επιστημονικούς τομείς ( Mario D’ Angelo : 126-127).
Επίσης θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία μεταξύ των τοπικών φορέων τόσο κατά τη διάρκεια της έρευνας όσο και κατά τη πραγματοποίηση της στρατηγικής που θα σχεδιαστεί. Η τοπική κοινότητα ανθρώπων είτε αυτοί κατοικούν σε ένα μικρό χωριό είτε σε μία μεγάλη πόλη θεωρείται από τους ειδικούς πως πρέπει να συμμετέχει ενεργά στον πολιτισμικό σχεδιασμό της περιοχής. Εγχειρίδια σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του πολιτισμικού σχεδιασμού έχουν δημιουργηθεί από οργανισμούς όπως «2010 Legacies Now» και «Creative City Canada».
Αξίζει να αναφερθεί πως ο πολιτισμικός σχεδιασμός δεν λύνει όλα τα προβλήματα κουλτούρας και ανάπτυξης αλλά είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για μία τοπική επισκόπηση του περιβάλλοντος όπως και για να τεθούν στόχοι σχετικά με την πολιτισμική πολιτική. Δεν απαιτεί πολλούς πόρους οικονομικούς, εφαρμόζεται πρακτικά και αυτό που απαιτείται είναι η έρευνα να συνεχίζεται διότι οι συνθήκες του περιβάλλοντος σε ένα τόπο αλλάζουν με γρήγορους ρυθμούς. ( Lindkvist, Lars, et al- 2010: 15).


Κωνσταντίνα Χατζίνα
Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του ΕΑΠ
Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΙΓΙΝΑΣ

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.1096100636540.2015104.1047306966

Απόσπασμα από την εργασία της ΔΠΜ50 του ΕΑΠ με επιβλέπουσα την καθηγήτρια κυρία Μυρσίνη Ζορμπά η οποία εκπονήθηκε τον Ιανουάριο 2011

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

2.Η περίπτωση της Αίγινας

2.1 Η πολιτιστική δραστηριότητα στο νησί

            H Αίγινα είναι ένα νησί με μεγάλη ιστορία και πλούσιες πολιτιστικές πηγές. Στο νησί  εγκαθιδρύθηκε το Νεότερο Ελληνικό Κράτος και η ΠΡΩΤΗ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ. Τα στοιχεία της πολιτιστικής κληρονομιάς, ταυτότητας αλλά και της σύγχρονης πολιτιστικής παραγωγής ενός τόπου όπως είναι η Αίγινα αποτελούν τους πολιτιστικούς πόρους της περιοχής αυτής. Οι πόροι αυτοί θα πρέπει να αξιοποιηθούν  μέσα από τον πολιτισμικό σχεδιασμό με επίκεντρο τις ανθρώπινες ανάγκες σε όλους τους τομείς όπως για παράδειγμα στον οικονομικό, κοινωνικό, μορφωτικό τομέα κ.ο.κ. Έτσι, « αφενός η ύπαρξη των πολιτιστικών πόρων και αφετέρου η σκοπούμενη αξιοποίηση τους προδιαγράφουν την ανάγκη άσκησης εξειδικευμένης πολιτιστικής πολιτικής με φορείς από τη μια το ΥΠΠΟ και από την άλλη την Τοπική Αυτοδιοίκηση» (Μπιτσάνη,2004:251). Όσον αφορά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, ο δήμος Αίγινας  με τη βοήθεια των πολιτιστικών συλλόγων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και των εθελοντών διεξάγει πολυάριθμες εκδηλώσεις ( ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο ).Εντούτοις  λίγες είναι αυτές οι οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως θεσμοθετημένες με συγκεκριμένη υλικοτεχνική υποδομή και διαχείριση,  τα οφέλη δε είναι πρόσκαιρα για το κοινωνικό σύνολο.

Τα τελευταία χρόνια καταβάλλεται γενναία προσπάθεια από το Μορφωτικό Σύλλογο «Ο Καποδίστριας», το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας, τον Σύλλογο Ενεργών Πολιτών Αίγινας και άλλους φορείς για την τόνωση της πνευματικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης. Σημαντική αύξηση παρατηρείται επίσης στη συμμετοχή του κοινού, το οποίο ανταποκρίνεται στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού καθώς και στη σύνθεση του κοινού αυτού ( πρόκειται για άτομα όλων των ηλικιών, ενδιαφερόντων και εθνικοτήτων που είτε κατοικούν μόνιμα στην Αίγινα, είτε έχουν εξοχική κατοικία στο νησί , είτε τέλος είναι απλοί επισκέπτες). Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από το αρχείο επισκεπτών του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας καθώς και από το αρχείο επισκεπτών το οποίο τηρήθηκε για μεγάλες εκθέσεις ζωγραφικής που διοργανώθηκαν στην αίθουσα εκθέσεων του Μουσείου. Αξίζει να αναφερθεί πως για την έκθεση «Γιάννης Μόραλης : Σχέδια 1934-1994» οι επισκέπτες ήταν 2671 ( αριθμός σημαντικός αν αναλογιστούμε πως οι μόνιμοι κάτοικοι είναι  13.552 σύμφωνα με την απογραφή πληθυσμού του 2001)  και η έκθεση διοργανώθηκε σε συνεργασία με το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας. Στα πλαίσια της έκθεσης αυτής πραγματοποιήθηκαν ξεναγήσεις για μεγάλους και εργαστήρια με διάφορες δραστηριότητες για τα παιδιά με βάση τα έργα του μεγάλου ζωγράφου.

Η ωριμότητα του κοινού και η ανταπόκριση του εγκλωβίζεται από την έλλειψη υποδομών, και οι διοργανώσεις πρέπει να προσαρμόζονται στη χωρητικότητα και τη διαθεσιμότητα της αίθουσας εκδηλώσεων του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου, του Πνευματικού Κέντρου της Κοινότητας Κυψέλης, του εντευκτηρίου του Μορφωτικού Συλλόγου »Ο Καποδίστριας» καθώς και του Δημοτικού Θεάτρου ( το οποίο χρειάζεται άμεση συντήρηση ).

Υπάρχουν ωστόσο κτίρια που θα μπορούσαν να καλύψουν αυτό το κενό όπως για παράδειγμα το κτίριο του πρώτου Ορφανοτροφείου το οποίο το δημιούργησε ο Καποδίστριας και λειτούργησε από το 1828 έως το 1834 και μετέπειτα στεγάστηκαν  οι φυλακές (1880-1985). Το ακίνητο περιήλθε στο Υπουργείο Πολιτισμού, που είχε τη δυνατότητα και τα μέσα να το αξιοποιήσει[….] Το έργο εντάχθηκε στο 2^ο και αργότερα στο 3^ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. ( Εβη Τουλούπα,2007). Προέκυψαν όμως κάποια νομοθετικά και οικονομικά ζητήματα και το έργο διεκόπη. 

Τον Απρίλιο του 2009 δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως

( Εφημερίς της Κυβερνήσεως , 2009, σελ.9564) η μετατροπή της Αμιγούς Δημοτικής Επιχείρησης με την επωνυμία «Δημοτική Επιχείρηση Τουρισμού, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Ανάπτυξης Αίγινας» σε Κοινωφελή Δημοτική Επιχείρηση με τη Επωνυμία «Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Αίγινας(Κ.Ε.Δ.Α.)».

Η Επιχείρηση είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και ο σκοπός της είναι η ανάληψη δραστηριοτήτων σε διάφορους τομείς: Στον τομέα του πολιτισμού τον οποίο εξετάζουμε οι δραστηριότητες είναι ποικίλες .

Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα όργανα άσκησης της πολιτιστικής πολιτικής του Δήμου. Οι στόχοι όμως της ΚΕΔΑ δεν μεταφράζονται σε ένα στρατηγικό πρόγραμμα πολιτιστικής προβολής. «Φωτεινή» εξαίρεση αποτελεί το φεστιβάλ φιστικιού (το οποίο πραγματοποιήθηκε τα δύο τελευταία χρόνια) και το Διεθνές Μουσικό Φεστιβάλ Αίγινας (το οποίο έλαβε χώρα για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά φέτος). Ο πολιτισμός είναι ένα τεράστιο απόθεμα που μπορεί να επιφέρει αειφόρο ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή όπως είδαμε και στο πρώτο μέρος της παρούσας εργασίας χρησιμοποιώντας ευέλικτες δομές και σύγχρονα εργαλεία προώθησης των νέων πολιτικών όπως είναι ο πολιτισμικός σχεδιασμός ( cultural planning ).

            Ο δήμος Αίγινας ανήκει στη Νομαρχία Πειραιώς ( Περιφέρεια Αττικής) σύμφωνα με το Νόμο για τη  Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (Πρόγραμμα Καλλικράτης), ο  οποίος εφαρμόζεται από την πρώτη Ιανουαρίου 2011. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Καλλικράτης «μεταφέρονται στις περιφερειακές αυτοδιοικήσεις μια σειρά αρμοδιοτήτων από την κεντρική διοίκηση, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ο τουρισμός, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός. Δηλαδή το σύνολο, σχεδόν, του πακέτου που περιλαμβάνει η σημερινή δομή του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού».(Γ.Τραγγανιδας, 2010).

            Ξεκινά μία νέα περίοδος για την διαχείριση του πολιτισμικού πλούτου του νησιού λοιπόν. Στην επόμενη ενότητα θα δούμε κάποιες προτάσεις έτσι ώστε να αξιοποιηθεί κατάλληλα με βάση το καινοτόμο εργαλείο  του πολιτισμικού σχεδιασμού.

2.2 Πολιτισμικός σχεδιασμός στο νησί

            Για να ανακαλυφθούν ποια είναι τα προβλήματα τις περιοχής έτσι ώστε να βρεθούν τρόποι  επίλυσης τους και να σχεδιαστεί  η ανάπτυξη του νησιού πρέπει να απαντηθεί  ένα απλό ερώτημα:

Οι κάτοικοι ποιά θέλουν να είναι η φυσιογνωμία της πόλης της Αίγινας και της ευρύτερης περιοχής του νησιού ;

            Αρχικά λοιπόν θα πρέπει να διεξαχθεί έρευνα όπως απαιτεί ο σωστός πολιτισμικός σχεδιασμός. Στην έρευνα καλό θα είναι να συμμετέχουν όλοι οι κάτοικοι  καθώς και όλοι οι αρμόδιοι φορείς για να εκφράσουν τη γνώμη τους σχετικά με το που επιθυμούν να δοθεί έμφαση . Για παράδειγμα να δοθεί έμφαση στην βαριά βιομηχανία της Αίγινας (πχ εργοστάσια σκυροδέρματος σε Άγιους και  Λεοντι), στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας (ως κέντρο μαζικού τουρισμού), στην περιοχή Μεσαγρού (ως κέντρο κεραμικής), στην περιοχή Μαραθώνα (ως κέντρο παραθερισμού με μεγάλες παραλίες) , στο παραδοσιακό ψαροχώρι της Σουβάλας και της Πέρδικας ως κοινωνικούς και οικονομικούς ιστούς της Βόρειας και της Νότιας Αίγινας αντίστοιχα ;

            Πρέπει να διερευνηθεί ποια είναι η φυσιογνωμία των κατοίκων του νησιού, ποια είναι η κοινωνική διάρθρωση ,  ποια είναι η οικονομική διάρθρωση , ποιο είναι το πλέγμα των δραστηριοτήτων (Αλιεία – Φιστίκι, οικοδομική δραστηριότητα, Υπηρεσίες: τουριστικά καταλύματα – ταβέρνες – mini market). Να ληφθούν υπόψη και άλλοι παράγοντες όπως το γεωστρατηγικό σημείο της Αίγινας (κοντινότερο λιμάνι από Πειραιά 12miles), το φυσικό καλός της περιοχής (δάσος & θάλασσα). Με λίγα λόγια όπως αναφέραμε και στο πρώτο μέρος αυτής της εργασίας να γίνει χαρτογράφηση των πολιτιστικών πόρων και να επιλεγεί ο κατάλληλος στρατηγικός σχεδιασμός (να τεθούν χρονοδιαγράμματα, να εξασφαλιστούν οι οικονομικοί πόροι).

            3.3 Προτάσεις

           

Μερικές προτάσεις που θα μπορούσαν να μελετηθούν και να πραγματοποιηθούν μέσα από το πρόγραμμα Καλλικράτης και μέσω ενός σωστού πολιτισμικού σχεδιασμού είναι να γίνει αναστήλωση των καποδιστριακών κτισμάτων ( Κυβερνείο – Ευνάρδειο ) και ιδιαίτερα να αξιοποιηθεί το Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο. Έχουν γίνει προτάσεις και στο παρελθόν για δημιουργία διαχρονικού μουσείου, συνεδριακού κέντρου, αιθουσών πολλαπλών χρήσεων, μουσείου ανάδειξης της ιστορίας του συγκεκριμένου χώρου ( να εκτεθούν οι σημειώσεις, τα γράμματα και διάφορα έντυπα που βρήκαν οι συντηρητές του υπουργείου κρυμμένα στους τοίχους και στα δάπεδα των κελιών), ακόμα και αίθουσες για τη δημιουργία ΤΕΙ στην Αίγινα. Έχει προταθεί  να δημιουργηθεί χώρος για να εκτεθούν ευρήματα από ανασκαφές της Αίγινας  τα οποία βρίσκονται στα Μουσεία Πειραιώς, Αρχαιολογικό Αθηνών, Αφαίας και στις αποθήκες του μουσείου της Κολώνας. Έτσι θα μπορούσαν να απασχοληθούν στις εργασίες  αποπεράτωσης πολλοί άνεργοι κάτοικοι του νησιού , να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας για τους νέους , να γίνει ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου.

Μία άλλη πρόταση είναι να οργανωθεί μία προσπάθεια για την επιστροφή αρχαιοτήτων της Αίγινας και των Γλυπτών της Αφαίας, των περίφημων «Αιγινητών», που κλάπηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα και σήμερα βρίσκονται στην Γλυπτοθήκη του Μονάχου.

 Οσον αφορά στις νέες αρμοδιότητες που αποκτούν οι δήμοι σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης περιλαμβάνεται και η εκπόνηση και εκτέλεση προγραμμάτων δια βίου μάθησης(Επιθεώρηση Τοπικής Αυτοδιοίκησης, 2010). Στο σημείο αυτό προτείνουμε να δημιουργηθούν προγράμματα επιδοτούμενα από την περιφέρεια Αττικής σχετικά με την αειφόρο ανάπτυξη. Καθώς και ευκαιρίες για κατάρτιση του εργατικού δυναμικού του νησιού έτσι ώστε να υπάρχουν διέξοδοι επαγγελματικής αποκατάστασης, να μειωθεί η ανεργία και να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή. Σε αυτό το σχεδιασμό δεν θα πρέπει να αποκλειστούν άτομα άλλων εθνικοτήτων ( Αλβανοί, Πακιστανοί ) οι οποίοι  ήδη διαμένουν στο νησί για μεγάλο χρονικό διάστημα..

Επίσης να δημοσιευθούν και να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα από την έρευνα που διεξήχθει από την Ακαδημία Γεύσεων της Αίγινας από 15/05/2010 έως 15/07/2010 σχετικά με τη γαστρονομική πραγματικότητα της Αίγινας  (3). Η έρευνα έλαβε χώρα μεταξύ των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού καθώς και των επαγγελματιών ξενοδόχων και ιδιοκτητών εστιατορίων. Τα αποτελέσματα αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον γιατί σκοπός της έρευνας ήταν να καταγράψει και να αξιολογήσει τα στοιχεία της υπάρχουσας τουριστικής υποδομής και του ανθρώπινου δυναμικού που ασχολείται επαγγελματικά με τον τουρισμό, να αξιολογήσει τις ανάγκες που προκύπτουν στους τομείς εκπαίδευσης, να καταγράψει την χρήση των τοπικών προιόντων, να καταγράψει στοιχεία για τις προτιμήσεις και τις προσδοκίες των επισκεπτών και τέλος να βγάλει συμπεράσματα για την διαμόρφωση ανανεωμένης τουριστικής πολιτικής.(χρώματα και γεύσεις του Σαρωνικού, 2010 :3 )

Τέλος μία ακόμα πρόταση είναι η ανάπτυξη των τοπικών επιχειρήσεων ( ιδιαίτερα με τοπικά προιόντα όπως είναι το φιστίκι ) διότι όπως έχει αποδειχθεί από την διεθνή εμπειρία '' οι τοπικές επιχειρήσεις είναι σαφώς καλύτερη επένδυση από την άποψη εισοδήματος, ευημερίας και θέσεων εργασίας '' ( Μ.Shuman,2010).

--------------------------------------------------------------------------------------

(3)“(Με πρωτοβουλία της κας Τέτας Γρίζου (που εκδίδει το περιοδικό Χρώματα και Γεύσεις του Σαρωνικού) ιδρύεται "Ακαδημία Γεύσεων", για το λογότυπο της οποίας προκηρύσσεται διαγωνισμός. Τα σχετικά δελτία τύπου είναι τα ακόλουθα:

ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΓΕΥΣΕΩΝ-ΑΙΓΙΝΑΣ

Ο Γαστρονομικός Τουρισμός στην πρώτη γραμμή ενδιαφέροντος!

ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ Κύριος σκοπός της Ακαδημίας Γεύσεων Αίγινας είναι η ανάδειξη και η προώθηση της παραδοσιακής Αιγινήτικης κουζίνας, των διατροφικών συνηθειών και της γαστρονομίας, με το φιστίκι Αιγίνης να έχει τον πρώτο λόγο. Τα στοιχεία που θα χρησιμοποιήσουμε είναι αυτά που έχουν «καταγραφεί» μέχρι σήμερα, στον γραπτό ή προφορικό λόγο, στη παλαιά και νεότερη λαογραφία του νησιού. Ακόμη σκοπός είναι η ανάδειξη της Αιγινήτικης παραγωγής και των προϊόντων που παράγονται στο νησί.Όλα αυτά μπορούν να γίνουν με τη συνεργασία των παραγωγών και όλων των επαγγελματικών ενώσεων που έχουν σχέση με τη γαστρονομία. (Εστιατόρια, ταβέρνες, Ξενοδοχεία, Καφέ-Μπαρ κλπ)Οι συνιδρυτές της Ακαδημίας Γεύσεων προβάλλοντας αντίσταση στον πρόχειρο τρόπο διατροφής, επιθυμούν να κάνουν την Αιγινήτικη παραδοσιακή κουζίνα, και το φιστίκι Αιγίνης, γνωστά σε όλο τον κόσμο, ώστε να αποτελούν ένα ακόμη Τουριστικό πλεονέκτημα και πόλο έλξης για τους επισκέπτες, όλο το χρόνο.” ( Νέα εποχή, 2010)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

            Η περιγραφή της παραπάνω πολιτιστικής δραστηριότητας του δήμου Αίγινας σε συνδιασμό με την διευκρίνιση της έννοιας του πολιτισμικού σχεδιασμού που επιχειρήθηκε στο πρώτο μέρος της παρούσας εργασίας  μας επιτρέπει την συναγωγή ορισμένων συμπερασμάτων.

            Πράγματι το νησί της Αίγινας είναι πλούσιο σε αρχαιολογικούς και ιστορικούς πόρους. Το σημαντικό πολιτιστικό κεφάλαιο που διαθέτει σε συνδιασμό με τα εξαιρετικής ομορφιάς τοπία αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα της περιοχής.

            Το πολιτιστικό κεφάλαιο επιβάλλεται να αξιοποιηθεί στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου πολιτισμικού σχεδιασμού. Οι προτεραιότητες αυτού του σχεδιασμού θα πρέπει να αφορούν στην αναγνώριση, εδραίωση και προβολή της ταυτότητας της πόλης, αλλά και στην βελτίωση της συνολικής της εικόνας. Η τελευταία παράμετρος έχει δύο εκφάνσεις.

            Πρωτίστως αφορά στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των ίδιων των κατοίκων με την πραγματοποίηση έργων υποδομής και δευτερευόντως στη μετατροπή της περιοχής σε ένα πολιτισμικό προιόν αξιοποιώντας ιστορικά κτίρια όπως είδαμε και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας.

            Τα συμπεράσματα που προκύπτουν είναι ενθαρρυντικά για το μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη το χαμένο χρονικό διάστημα αποσπασματικών προσπαθειών άσκησης πολιτιστικής πολιτικής των προηγούμενων χρόνων ( το φεστιβάλ φιστικιού για παράδειγμα αποτέλεσε μία σωστή αφετηρία και προσέδωσε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην Αίγινα σε σχέση με άλλες περιοχές ) .

            Για να υπάρξει αειφόρος ανάπτυξη ωστόσο θα πρέπει η Τοπική Αυτοδιοίκηση ( για την οποία ξεκίνησε  μία καινούρια εποχή με  το σχέδιο Καλλικράτης ) να έχει μια γενική θεώρηση των πραγμάτων και να βασιστεί σε εξειδικευμένους επιστήμονες σε θέματα πολιτισμού και ανάπτυξης. Θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα η διεθνής και η εγχώρια εμπειρία σε θέματα πολιτισμικού σχεδιασμού διότι ζούμε πλέον στην κοινωνία της πληροφορίας και της γνώσης. Για την υλοποιήση του πολιτισμικού σχεδιασμού θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν οικονομικοί πόροι από τα ευρωπαικά προγράμματα.

             Εάν υιοθετηθούν κάποια από τα μέτρα τα οποία αναφέρθηκαν στο δεύτερο μέρος της παρούσας εργασίας είναι πιθανό να συγκρατηθεί ο πληθυσμός και ιδιαίτερα οι νέοι από το να μεταναστεύσουν στα μεγάλα αστικά κέντρα. Έτσι θα αποτραπεί ο οικονομικός και δημογραφικός μαρασμός και θα διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή .

 Κωνσταντίνα Χατζίνα 

Μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο  ( Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων )

ΑΙΓΙΝΑ

http://www.aeginaportal.gr/

http://www.aiakosrex.blogspot.com/

http://www.neaepohi.gr/

http://e-conomou.blogspot.com/

http://www.aegina.gr/online/

http://aeginafirst.wordpress.com/
http://aeginanew.blogspot.com/
http://www.eco-aegina.blogspot.com/
http://aegina.blogspot.com/
http://aeginamprosta.blogspot.com/
http://laografiko.gr/online/
http://www.travelpod.com/travel-blog-city/Greece/Aegina/tpod.html
http://www.aeginaphotographer.com/category/weddingblog/
http://www.aegina.net/
http://www.saronicmagazine.com/

Η παρούσα ιστοσελίδα δημιουργήθηκε με αφορμή κάποιες σκέψεις που προήλθαν από τη συμμετοχή μου στο μεταπτυχιακό τμήμα του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου "Διοίκηση Πολιτισμικών Μονάδων".
Μέσα από την εκπόνηση των εργασιών και την καθοδήγηση της καθηγήτριας Δρ.Όλγας Τσακηρίδη κάναμε ένα μικρό βηματάκι την πρώτη αυτή χρονιά στον σχετικά καινούριο επιστημονικό χώρο  ( για τα ελληνικά δεδομένα )  της Πολιτιστικής Διαχείρισης.
Ένας τομέας   με αρκετό ενδιαφέρον και με πολλές προοπτικές για το μέλλον.
Αξίζει να ασχοληθεί κάποιος με αυτό το αντικείμενο