ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ Αντικείμενα και Ιστορίες

ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟ
ΦΥΛΑΚΕΣ ΑΙΓΙΝΑΣ 1880-1985
Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας
13-21 Ιανουαρίου 2018

Υπό την αιγίδα της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου Αίγινας (ΚΕΔΑ),
με την υποστήριξη των Φίλων του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας
Έρευνα-Επιλογή-Επιμέλεια: Ελίκα Βλαχάκη
Συνεργάτες: Παναγιώτα Γεννίτσαρη, Πολύνα Στοφόρου

Από τις 13 ως τις 21 Ιανουαρίου 2018 στο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της Αίγινας θα φιλοξενηθεί η έκθεση* ‘Ενθυμήματα, Αντικείμενα και Ιστορίες’, με αντικείμενα που έχουν φτιάξει οι κρατούμενοι των Φυλακών Αίγινας και επί το πλείστον, βρίσκονται στα σπίτια των κατοίκων του νησιού. Παράλληλα παρουσιάζονται αφηγήσεις των κατοίκων της Αίγινας, διηγήσεις κρατουμένων και αποσπάσματα βιβλίων που αναφέρονται στις Φυλακές της Αίγινας.

Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο
Φυλακές Αίγινας

Τον Μάρτιο του 1828, λίγο μετά την εγκατάστασή του στην Αίγινα, ο Ιωάννης Καποδίστριας ιδρύει στο νησί το πρώτο οργανωμένο Ορφανοτροφείο της Ελλάδας. Το Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο χτίστηκε για να στεγάσει και να προσφέρει γενική και επαγγελματική εκπαίδευση στα ορφανά του πολέμου. Παράλληλα λειτούργησε ως το πρώτο κέντρο για την ανάπτυξη και εξάπλωση της παιδείας και του πολιτισμού της ανεξάρτητης Ελλάδας.
Το 1834 το Ορφανοτροφείο της Αίγινας κλείνει, και τα επόμενα χρόνια το κτίριο χρησιμοποιείται για να καλύψει διάφορες ανάγκες: Σχολή Ευελπίδων, λοιμοκαθαρτήριο, φρενοκομείο, στέγαση προσφύγων από την Κρήτη, καλοκαιρινά καταλύματα κ.ά.

Το 1880, σε τέλεια αντίθεση με τον αρχικό σκοπό ύπαρξής της, η «λαμπρά οικοδομή» του Ορφανοτροφείου της Αίγινας μετατρέπεται σε φυλακή υψηλής ασφαλείας, έτσι ώστε να διασωθεί το κτίριο αλλά και να προσφέρει οικονομικά στον τόπο. Στις αρχές του 1985 οι Φυλακές της Αίγινας κλείνουν. Στα 104 χρόνια της λειτουργίας τους φιλοξένησαν στους χώρους τους ποινικούς και πολιτικούς κρατούμενους από όλη την Ελλάδα. Το κτίριο του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου/ Φυλακών Αίγινας κηρύσσεται διατηρητέο μνημείο και το 1997 εγκρίνεται μελέτη για την μετατροπή του σε Διαχρονικό Μουσείο. Οι εργασίες αποκατάστασής του έχουν διακοπεί εδώ και χρόνια και το κτίριο παραμένει ερμητικά κλειστό, ημιτελές και σε αναμονή.

Ενθυμήματα
Αντικείμενα και Ιστορίες

Η μακρά παρουσία και λειτουργία των φυλακών στην πόλη της Αίγινας, έγινε μέρος της καθημερινότητας και άφησε τα ίχνη της στη ζωή του νησιού. Ο όρος ’Φυλακές’ έμεινε σαν ονομασία και τοπική αναφορά και κληρονομήθηκε στις νεότερες γενεές.

Η έκθεση ‘Ενθυμήματα, Αντικείμενα και Ιστορίες’ οργανώθηκε με βάση τις αναμνήσεις και τα βιώματα κατοίκων της Αίγινας που έζησαν την εποχή εκείνη και διηγήσεις που έχουν ακούσει και μας τις μεταφέρουν. Τα αντικείμενα που μας παραχώρησαν και εκτίθενται σήμερα, έχουν κατασκευάσει κρατούμενοι των Φυλακών της Αίγινας και αποτελούν συνδετικό κρίκο του χθες με το σήμερα και της ζωής εντός και εκτός των τειχών του κτιρίου. Την έκθεση συμπληρώνουν αποσπάσματα βιβλίων που αναφέρονται στις Φυλακές της Αίγινας, καθώς και διηγήσεις κρατουμένων και συγγενικών τους προσώπων.

Η έκθεση ‘Ενθυμήματα’ είναι μια πρόσκληση για την συγκέντρωση επί πλέον υλικού για την ιστορία του σημαντικού αυτού κτιρίου. Εκφράζει την επιθυμία για μια ευρύτερη συνεργασία μεταξύ των κατοίκων της Αίγινας και δημόσιων φορέων για την ανάδειξη, αποκατάσταση και επανάχρηση του ιστορικού κτιρίου του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου/Φυλακών Αίγινας.

ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ, Αντικείμενα και Ιστορίες
Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας
13-21 Ιανουαρίου 2018
10:00 -13:00 και 18:00-20:30
Εγκαίνια, Σάββατο 13 Ιανουαρίου 2018, 18:00

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης προβλέπονται παρουσιάσεις και προβολές.
Ο χώρος, οι ημερομηνίες και η ώρα θα ανακοινωθούν έγκαιρα.

Πληροφορίες: Ελίκα Βλαχάκη 6977133730
elika@hotmail.co.uk

*Η έκθεση γίνεται στα πλαίσια διδακτορικής εργασίας που αφορά στο Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο/Φυλακές Αίγινας και στην ιδιότητα των αντικειμένων να μας μεταφέρουν στο χρόνο και στο χώρο, ενεργοποιώντας την διαδικασία της μνήμης.
Τίτλος διδακτορικής εργασίας: ‘Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο/Φυλακές Αίγινας: Μπορεί η τέχνη να λειτουργήσει μέσα σ’ ένα τοπικό κοινωνικό πλαίσιο ως καταλύτης αλλαγής στη σχέση μας με το παρελθόν και το άμεσο περιβάλλον μας; ‘Practice led PhD’ με επιβλέποντες καθηγητές την Mary Modeen από το τμήμα των Καλών Τεχνών και τον Dominic Smith από το τμήμα της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Dundee Σκωτίας. Υποτροφία από το Ίδρυμα ‘The Barns-Graham Charitable Trust’.

-------------------------------------------------------------------------------------------------

MEMENTOS
Objects and Histories
KAPODISTRIAN ORPHANAGE
AEGINA PRISON 1880-1985
Historic and Folklore Museum of Aegina
13-21 January 2018

Under the aegis of the Municipality of Aegina-Public Benefit Agency (KEDA)
with the support of the Friends of the Historical & Folklore Museum of Aegina
Researched and organised by Elika Vlachaki
With the help of Panagiota Gennitsari and Polina Stoforou

From 13 to 21 January 2018, the Historical and Folklore Museum of Aegina will host the exhibit* titled ‘Mementos, Objects and Histories”, featuring handcrafted items made by Aegina Prison inmates and kindly lent by the island residents who have safeguarded them through the years. The show will include stories by local residents and inmates and excerpts from books with references to the Aegina Prison.

Kapodistrian Orphanage
Aegina Prison

In March 1828, shortly after settling in Aegina, Ioannis Kapodistrias established the first organised orphanage in Greece on the island of Aegina. The Kapodistrian Orphanage was built to house and provide general and vocational education to children orphaned by the Greek War of Independence. At the same time, it functioned as the first centre to develop and spread education and culture throughout newly independent Greece. In 1834, the Aegina Orphanage was closed and was subsequently used for a variety of purposes: a military academy, a quarantine hospital, a mental asylum, to house refugees from Crete, as summer accommodation and others.

In 1880, in total contrast to its original purpose, the ‘grandiose structure’ of the Aegina Orphanage was converted into in a high-security prison as a way of preserving the building and to stimulate the local economy. The Aegina Prison was closed in early 1985, but over its 104 years of operation, the prison held criminal and political prisoners from all over Greece. The Kapodistrian Orphanage / Aegina Prison was listed as a historical monument and in 1997, a study to convert it into a historical museum was approved. Work to restore the building ceased years ago and it now remains tightly sealed, half-finished and in a state of uncertainty.

Mementos
Objects and Histories

The long presence and operation of the Aegina Town prison has become part of everyday island life. The term ‘prison’ has stuck as a name and local reference to the structure, and has been adopted by younger generations.

The ‘Mementos, Objects and Histories’ exhibition was organised on the basis of remembrances and experiences of Aegina residents who lived during the time the prison was in use, as well as on stories heard and retold. The objects provided for display were made by Aegina Prison inmates and serve as a link between the present and the past, within and outside its walls. The exhibition is supplemented by excerpts from books which refer to the Aegina Prison, and narrations by inmates and their family members.

The ‘Mementos’ exhibit is an invitation to collect more material to further enrich the history of this important building. It expresses the desire for broader cooperation between the residents of Aegina and public organisations to highlight, restore and place the historical Kapodistrian Orphanage / Aegina Prison building into use, and once again make it a vibrant element of Aegina life.

MEMENTOS, Objects and Histories
Historical and Folklore Museum of Aegina
13-21 January 2018
10:00 -13:00 and 18:00-20:30
Opening: Saturday 13 January 2018, 18:00

Presentations and screenings are also planned for the duration of the exhibit.
The venues, dates and times will be announced in advance.

Information: Elika Vlachaki, 6977133730
elika@hotmail.co.uk

*This exhibit is part of a doctoral thesis on the Kapodistrian Orphanage / Aegina Prison and the ability of objects to transport us in time and space by activating the memory process.
Thesis title: ‘Kapodistrian Orphanage / Aegina Prison: Can art function through a localised social framework as a catalyst of change in our relationship with the past and our immediate environment?’ Practice-led PhD, with advisers Mary Modeen from the Fine Arts Department and Dominic Smith from the Philosophy Department at the University of Dundee in Scotland. Grant provided by the Barns-Graham Charitable Trust.